Το Τέμπλ Μπαρ (Temple Bar, στα ιρλανδικά Μπάρα Αν Τεμπλέ, Barra an Teampaill) είναι μια περιοχή (όχι μπαρ) στη νότια όχθη του ποταμού Λίφι (Liffey) στο κέντρο του Δουβλίνου. Εκεί υπάρχει η οδός Τεμπλ Μπαρ και το πάμπ που έχει το ίδιο όνομα, Τέμπλ Μπάρ.
Στους αγγλο-νορμανδικούς χρόνους, στον 12ο αιώνα, το όνομα της συνοικίας ήταν “Ενορία Αγίου Ανδρέα” (St. Andrews). Ήταν ένα προάστιο, που βρισκόταν έξω από τα τείχη της πόλης. Αλλά η περιοχή έπεσε σε αχρηστία από τον 14ο αιώνα, επειδή ήταν εκτεθειμένη σε επιθέσεις από τους ιθαγενείς Ιρλανδούς.
Γενικά θεωρείται ότι το Τέμπλ Μπαρ πήρε το όνομά του από την οικογένεια Τέμπλ, της οποίας ο Σέρ Γουίλιαμ Τέμπλ (Sir William Temple) έχτισε ένα σπίτι και γύρω κήπους εκεί στις αρχές του 1600.
Μετά τον αποκεφαλισμό του Έσεξ για προδοσία το 1601, ο Τεμπλ “αποσύρθηκε στην ιδιωτική ζωή”, αλλά στη συνέχεια κλήθηκε να γίνει προεστός του πανεπιστημίου Τρίνιτυ (Trinity College), υπηρετώντας από το 1609 μέχρι το θάνατό του το 1627 σε ηλικία 72 ετών.
Παρά τη μεγάλη αυτή καταγωγή, το όνομα του Τέμπλ Μπαρ φαίνεται να το δανείστηκε από την ιστορική συνοικία Τέμπλ Μπαρ στο Λονδίνο, όπου ήταν η κύρια πύλη των διοδίων στο Λονδίνο που χρονολογείται από τους μεσαιωνικούς χρόνους. Ωστόσο, ένας δευτερεύοντας και εξίσου εύλογος λόγος για τη χρήση του ονόματος Τέμπλ Μπαρ στο Δουβλίνο θα ήταν μια αναφορά σε μια από τις πιο εξέχουσες οικογένειες της περιοχής.
Τον 18ο αιώνα, το Τέμπλ Μπαρ ήταν το κέντρο της πορνείας στο Δουβλίνο, κατά τον 19ο αιώνα, η περιοχή έπεσε σιγά σιγά σε δημοτικότητα και τον 20ο αιώνα υπέφερε από αστική παρακμή, με πολλά εγκαταλειμμένα κτίρια.
(πατήστε πάνω στην φωτογραρία για να δείτε την γκαλερύ)
Σύγχρονη ιστορία
Τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, η κρατική εταιρεία λεωφορείων Córas Iompair Éireann (CIÉ) πρότεινε την αγορά και κατεδάφιση των κτιρίων στην περιοχή και την κατασκευή ενός τερματικού σταθμού λεωφορείων στη θέση τους. Ενώ ήταν στα στάδια του σχεδιασμού, τα αγορασμένα κτίρια εκχωρήθηκαν πριν την κατεδάφιση με χαμηλά ενοίκια, τα οποία προσέλκυσαν μικρά καταστήματα, καλλιτέχνες και γκαλερί στην περιοχή.
Τα σχέδια περιελάμβαναν έναν μεγάλο υπόγειο χώρο στάθμευσης με 1500 θέσεις, ένα εμπορικό κέντρο στο ισόγειο και τους πρώτους ορόφους, με τον σταθμό των λεωφορείων στο επίπεδο του δεύτερου ορόφου να προσεγγίζεται από μεγάλες, μακριές ράμπες για να φιλοξενεί διώροφα λεωφορεία. Οι διαμαρτυρίες της Αν Τόσι (An Taisce, μια φιλανθρωπική οργάνωση που εργάζεται για την προώθηση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης), των κατοίκων και των εμπόρων οδήγησαν στην ακύρωση του έργου του σταθμού λεωφορείων και στη συνέχεια ο πρωθυπουργός Τσάρλς Χόχι (Charles Haughey) ήταν υπεύθυνος για τη διασφάλιση της χρηματοδότησης και το 1991, η κυβέρνηση ίδρυσε μια μη κερδοσκοπική εταιρεία με την ονομασία Ιδιοκτησία του Τέμπλ Μπαρ (Temple Bar Properties), υπό τη διαχείριση της Λόρα Μάγκαχι (Laura Magahy), για να επιβλέπει την ανάπλαση της περιοχής ως πολιτιστική συνοικία του Δουβλίνου.
Το 1999, τα μπάτσελορ πάρτυ υποτίθεται ότι είχαν απαγορευτεί (ή αποθαρρυνθεί) από το Τέμπλ Μπαρ, κυρίως λόγω της μεθυσμένης και περιφρονητικής συμπεριφοράς του κόσμου, και αυτό φαινόταν να έχει λήξει. Ωστόσο, ο θόρυβος και η αντικοινωνική συμπεριφορά παραμένουν πρόβλημα τη νύχτα.
Είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς, αλλά οι γραφικές γοητείες του Τέμπλ Μπαρ θα μπορούσαν κάλλιστα να είχαν θαφτεί κάτω από το άσχημο σκυρόδεμα ενός τεράστιου τερματικού σταθμού λεωφορείων. Είναι μια απόδειξη του αήττητου πνεύματος των ανθρώπων του Δουβλίνου ότι η περιοχή αναζωογονήθηκε, σώθηκε από την κατεδάφιση και τελικά μετατράπηκε στην κορυφαία πολιτιστική συνοικία της Ιρλανδίας.
Σε ένα μικρό δρομάκι παράλληλο της οδού Τεμπλ Μπάρ, το Μπέντφορντ Λέιν, που λέγεται επίσης “Αγάπη των μονοπατιών” (Love the Lanes) είναι ο “Δρόμος των Εικόνων του Δουβλίνου” (Icon Walk Dubin). Είναι μία έκθεση τέχνης, ζωγραφισμένη στους τοίχους, σαν γκραφίτυ, και παρουσιάζει πρωτότυπα έργα τέχνης από πολλούς διαφορετικούς τοπικούς καλλιτέχνες ιρλανδικών ειδώλων από πολλούς κλάδους, όπως συγγραφείς και θεατρικοί συγγραφείς, αθλητικές εικόνες, μουσικοί και ηθοποιοί από τις τέχνες του θεάματος. Είναι ένα βιώσιμο και οικονομικό μοντέλο για δημόσια έργα τέχνης, που είναι πραγματικά εμβληματικό και εμπνευσμένο.
(πατήστε πάνω στην φωτογραρία για να δείτε την γκαλερύ)
Στοά των Εμπόρων
Στην αρχη της οδού Τέμπλ Μπάρ υπάρχει μία στοά, η “Στοά των Εμπόρων” (Merchants Arch) που ενώνει το Τεμπλ Μπαρ με το ποτάμι Λίφφι και την γέφυρα Χα΄πένυ (Ha’penny Bridge που γράψαμε την ιστορία της εδώ)
Ψηλά δεξιά στην είσοδο της στοάς, υπάρχει ένα μνημείο, που δύσκολα φαίνεται, για τον Ιρλανδό ροκ μουσικό Φιλ Λύνοτ (Phil Lyott, 1949-1985) από το γκρούπ Θίν Λίζυ (Thin Lizzy) που είχε γράψει ένα τραγούδι για την Παλιά Πόλη (Old Town) και το τραγουδούσε στην γέφυρα Χα΄πέννυ.
Πολιτιστικά ιδρύματα
Στην περιοχή βρίσκονται πολλά πολιτιστικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων:
- Εθνικό Φωτογραφικό Αρχείο (National Photographic Archive) και η Γκαλερί Φωτογραφίας
- Πολιτιστικό Κέντρο Παιδιών Αρκ
- Ιρλανδικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου (Irish Film Institute) , που ενσωματώνει το Αρχείο Ιρλανδικό Ινστιτούτο Φωτογραφίας (Irish Film Archive)
- Εργοστάσιο Κουμπιών (Button Factory)
- Κέντρο Πολυμέσων Αρτχάους (Arthouse Multimedia Centre)
- Η Γκαλερί και τα στούντιο του Τεμπλ Μπάρ (Temple Bar Gallery and Studios)
- Το Κέντρο Εργων Τέχνης (Project Arts Centre)
- Σχολή ηθοποιίας Γκέιτυ (Gaiety School of Acting),
- Πανεπιστήμιο ΙΒΑΤ Δουβλίνου (IBAT College Dublin),
- Νέο Θέατρο (New Theatre),
- Ιρλανδικό Χρηματιστήριο (Irish Stock Exchange).
Πλατείες
Η περιοχή έχει δύο ανακαινισμένες πλατείες, την πλατεία Μίτινχάους (Meetinghouse) και την κεντρική πλατεία του Τεμπλ Μπαρ. Στην πλατεια Μίτινχάους γίνεται λαική αγορά τα Σαββατοκύριακα.
Την γωνία τηε Μιτινχάους πλατείας και της οδού Τεμπλ Μπαρ είναι η Γωνία του Ρόρρυ Γκάλαχέρ, (Rory Gallagher 1945-1995), ένας άλλος μεγάλος Ιρλανδός ροκ τραγουριστής.
Ενας μέρος της Αυγουστινιανής Μονής της Αγίας Τριάδας του 13ου αιώνα φαίνεται μέσα από ένα συγκρότημα διαμερισμάτων/εστιατορίων που ονομάζεται “Δε Φράιαρι” (The Friary).
Παμπς
Στο Τεμπλ Μπαρ υπάρχουν πολλά παμπς, καφετέριες και εστιατόρια. Τα περισότερα παμπς έχουν ζωντανή ιρλανδική μουσική, αλλά είναι λίγο πιο ακριβά από άλλα παμπς στο Δουβλίνο.
(πατήστε πάνω στην φωτογραρία για να δείτε την γκαλερύ)
Σήμερα, θα βρείτε το Τεμπλ Μπαρ να ακμάζει. Τα πλακόστρωτα δρομάκια και η πρωτότυπη αρχιτεκτονική παραμένουν ακόμα. Οι δρόμοι είναι γεμάτοι από τουρίστες και οι Δουβλινέζοι περιηγούνται στις εκθέσεις του δρόμου και ακούν ντόπιους καλλιτέχνες να παίζουν στα σκαλιά. Το βράδυ το Τεμπλ Μπαρ απλά ζωντανεύει.
Μπορείτε να δείτε ζωντανά την κίνηση στο Τεμπλ Μπάρ με την κάμερα εδώ